NORDNORSKE ORDSAMLINGAR

NORD-NOREG

Johan Hveding 1968: Håløygsk Ordsamling. Bodø (nb.no)

Eli Johanne Ellingsve 2012: 1000 ord i nord. Nordkalottforlaget. Stonglandseidet.

Artiklar om nordnorske ordsamlingar:

Tove Bull: «Nordnorsk språk i historisk perspektiv». Ottar nr 5, 2014, side 3-9 (lenke)

To sentrale nordnorske ordsamlingar

NORDLAND

Helgeland

Jarle Bondevik m.fl. 1998: Målsamlingar frå Trondhjems og Tromsø Stiftger av Ivar Aasen. Norsk Bokreidingslag, Bergen. (Side 55-80: «Oplysninger om Almuesproget i Nordlandene, fornemmelig Helgeland (Oktober 1846)») (nb.no)

Alstahaug

Grete Olsen 2004: Ke’ de’ du gryinne mæ? Dialektord under De syv Søstre. Alstahaug kommune.

Hemnes

Mary Boldermo 1999: Dialektord i Hemnes. Hemnes kommune, Kulturkontoret (nb.no)

Nesna

Torstein Sørensen 2004: Ord fra gamle Nesna. Nordland fylkesbibliotek. (Omtale i an.no 14.12.2004)

Mo

Tor Jacobsen 1993: Ke de skaft? Ranværingsord- og uttrykk. Arctic Books, Mo i Rana (nb.no)

Roald Knudtson 1982: Fornøyelige, rare, særegne Ranværingsdialekten. Eige forlag, Mo i Rana. (Melding i Rana Blad 1982)

Fauske

Sverre Øines 1993: Ordsamling over fauskedialekten. Rundt 1900. Skjerstad og Fauske bygdeboknemnd

Sverre Øines si ordsamling er ei av dei mest grundige

Steigen

Steigen bondekvinnelag 1988 (2016): Ord og uttrykk fra Steigen.

Tysfjord

Thorbjørn Storjord 1951: Nordlandske fiskebåter og nordlandsk fiskebruk. Terminologi frå Tysfjord. Uprenta hovudfagsavhandling, Oslo.

Ofoten

Terje Benjaminsen 2013: Ka du bala med? 2150 gamle ord og utrykk brukt i Ofoten. Licentia forlag, Bodø.

Narvik

Roger Danielsen 2005: Schnakkes – ord og uttrykk fra Narvik. Eige forlag (utdrag i Fremover 22.12.2006).

Roger Danielsen 2007: Samme – ord og uttrykk fra Narvik. Eige forlag.

Lofoten

E.G.Schyttes Ordsamling frå Lofoten (1807), trykt i Historisk-Philosophiske Samlinger. Fierde Deels første Bind. Side 120-122. Udgivne af Det Kongelige Selskab for Norges Vel. Kiøbenhavn 1813. (nb.no)

E. A. Colbans ordsamling frå Vågan (1812), trykt i  Norske ordsamlingar 1812 til Videnskabernes Selskabs Danske Ordbog. Skrifter fraa Norsk Maalførearkiv ved Sigurd Kolsrud X, Oslo 1957, side 21-24 (nb.no)

Vestvågøy

Brita Johansen, Ellinor Arnzen og Aina Pedersen (red.) 2002: De sa så, de gamle. Gamle ord og uttrykk, samlet av Buksnes og Hol Bondekvinnelag. I og II.

Bø

Jacob Laugesen Bork 1698 [1956]: Ordsamling fraa Bø i Vesteraalen. Skrifter fra Norsk Maalførearkiv ved Sigurd Kolsrud. Oslo (nb.no)

J. L. Bork si ordsamling er den eldste vi kjenner frå nord.

Vesterålen

Ove Orvik 1997: Vesterålsk ordbok. Målmann Forlag. (nb.no)

Ove Orvik 2003: Ord og dialekt i Vesterålen. Målmann Forlag 

 

TROMS

Helge Stangnes 2000: Kjøss meg på måndag - så har du heile vekka fri : gamle ord, ordtak og regler frå Senja, Sør-Troms og Midt-Troms. Nordkalott-Forlaget og Sør-Senja bygde- og historielag, (nb.no)

Skånland

Henrik og Svein Erik Sjøvoll 1987: Grovfjordlista. Ord og uttrykk frå Grovfjord og omegn (3. utg. 1990)

Harstad

Magne Heide 1998: «Gammal Trondenes-dialekt». Årbok for Harstad 1998, side 24-27. Harstad historielag. (Målføretekst frå 1881, med kommentarar)

Magne Heide 2004: «Litt om yngre Harstad-dialekt» [Sterke verb]. Årbok for Harstad 2004, side 21-23. Harstad historielag.

Magne Heide 2005: «Litt om yngre Harstad-dialekt» [Svake verb]. Årbok for Harstad 2005, side 58-59. Harstad historielag.

Magne Heide 2010: «Berre litt «læmmster» eller heilt «vemmelmaga» - dialektord for dei som berre er litt dårlig eller heilt sjuk».  Årbok for Harstad 2010, side 48-49. Harstad historielag.

Magne Heide 2012: «Frå «skjellgråe» til «gåvv» - dialektord for alt frå litt vind til virvelvind».  Årbok for Harstad 2012, side 60-61. Harstad historielag.

Salangen

Paul Oddvar Hauglid 2012: Ka du sei? Dialektord og dialektuttrykk fra Salangen m.m. Follo trykk.    (Hauglid har også skrive om dialektord og uttrykk i Årbok for Salangen 2003-2012)

Lavangen

Elling Ellingsen 2004: Ordsamling frå Lavangen med kort grammatisk oversikt (sjå Troms Folkeblad, tirsdag 30. november 2004)   (Ellingsen har også skrive om dialektord og uttrykk, og grammatikk i årboka Lavangsminne 1985-2010)

Dyrøy og Sørreisa

Arnhild Lygre 2021: «Gamle ord og uttrykk». Årbok for Dyrøy og Sørreisa. Dyrøya historielag, Sørreisa historielag.

Bardu

Eivind Steien (red.) 1996: Ord og uttrykk i Bardudialekten. Bardu historielag. (nb.no)

Målselv

Nina Fjeldet og Vidkunn Haugli: Målkråa. Nye Troms / Målselv mållag (vekespalte f.o.m. 30.5.2017 til i dag) (nb.no)

Senja

Helge Stangnes 2000: Kjøss meg på måndag - så har du heile vekka fri : gamle ord, ordtak og regler frå Senja, Sør-Troms og Midt-Troms. Nordkalott-Forlaget og Sør-Senja bygde- og historielag, (nb.no)

Trond Dragøy 2006: Nord-norske dialektord med tyding. Forlaget Halleys v/Odd Sørensen, Steinkjer. (Årbok for Senja har også trykt fleire av desse orda)

Steinar Nymo 2013: Ikkje så galle? Kolofon forlag, Oslo.

Senja er rikt representert med ordsamlingar

Tromsø

Astrid og Odd Magnus Heide Hansen 1998: E du lamme mæ? Ord og uttrykk fra Tromsø – med en liten forklaring. Akademisk fagforlag, Haugesund. (nb.no)

Astrid og Odd Magnus Heide Hansen 1999: Æ ist ikkje! Ord og uttrykk som blei brukt og til dels ennå brukes i Tromsø – med en liten forklaring. Akademisk fagforlag, Haugesund. (nb.no)

Karlsøy

Marcus Frederik Steen 1993 (1835): Ordsamling fra Carlsøe 1835. Utgitt i forbindelse med 25-årsjubileet for Universitetet i Tromsø. Institutt for språk og litteratur, Universitetet i Tromsø. (nb.no)

Nord-Troms

Lisa Vangen m.fl. 2011: Våres norsk. Ord og uttrykk fra Nord-Troms. MaloAlo.no, Manndalen.

Storfjord

Tore Figenschau 1999: Signaldalen gjennom 150 år. Utgitt av Tekst & Ceterea. «Dialektord og -uttrykk», side 188-191 (nb.no)

Lyngen

O. B. Gotaas Ordsamling frå Lyngen (1811-12), trykt i Norske ordsamlingar 1812 til Videnskabernes Selskabs Danske Ordbog. Skrifter fraa Norsk Maalførearkiv ved Sigurd Kolsrud X, Oslo 1957, side 24-28.. (nb.no)

 

FINNMARK

Lebesby

Harald Barbala 2007:  Glimt av et mangfold : mer enn 2000 nordnorske dialektord – stort sett slik vi si’r dæm. 3. rev. utg.

Vadsø

Hildur Hatlebrekke 1981: Vadsø-dialekten : med glimt fra dialektene i Kiby og Ekkerøy. Varanger mållag. (nb.no)

Vadsø mållag gav i 1981 ut eit hefte om Vadsø-dialekten

Måsøy

Anne Margrethe Lund 2006: Dialektord fra Finnmark i Norsk ordbok. I: Ultima Thule, 2006.s. 62-63

Anne Margrethe Lund 2007: «Født og tørka bak en ovn». Flere dialektord og uttrykk. I: Ultima Thule, 2007, s. 87-89

Anne Margrethe Lund 2008: Har Du tolla ferga? Årets dialektord og uttrykk. Ultima Thule, 2008, s. 83-85

Anne Margrethe Lund 2013: «Æ ista ikke» Flere dialektord og uttrykk. Ultima Thule, 2014, s. 23-25

Anne Margrethe Lund 2016: «Lokale  dialektord». Ultima Thule, 2016.s. 61-63

Vardø

Oddvar Støme 1994: Vår eigen stemme. 1994. Ordliste: s. 127-133 (Vardø, Kiberg)

Asbjørn Nilsen 2019: Dialektplakat for Vardø. I: Årbok for Vardø, 2019

  

11.10.2022©Magne Leon Heide